تعیین حد ضرر در معاملات بورس

برای جبران هر میزان ضرر، چند درصد باید سود کنیم؟ | کالج تی بورس

استاپ لاس چیست؟ حد ضرر بورس | Stop Loss فارکس

حد ضرر (به انگلیسی Stop Loss و تلفظ استاپ لاس) یکی از مفاهیم مهم هنگام سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی مثل بورس، فارکس و ارزهای دیجیتال است. در بازارهای بین‌المللی مثل فارکس این مفهوم تعیین حد ضرر در معاملات بورس با اسم Stop Loss (استاپ لاس) شناخته می‌شود. تعریف بهتر آن “حد توقف ضرر” است و برخلاف مفهوم ساده آن، در اکثر موارد توسط معامله‌گران نادیده گرفته می‌شود. یکی از مهم‌ترین تفاوت‌ها بین معامله‌گران حرفه‌ای و آماتور، تعیین حد ضرر و پایبندی به آن است! از مزایای تعیین استاپ لاس می‌توان به جلوگیری از ضررهای سنگین، جلوگیری از خواب سرمایه و عادت به استراتژی معاملاتی اشاره کرد. در این آموزش بورس به واکاوی مفهوم Stop Loss، فرمول محاسبه و نحوه تعیین آن به همراه استراتژی معاملاتی مطلوب خواهیم پرداخت.

حد ضرر (استاپ لاس) چیست؟

مفهوم حد ضرر به زبان ساده “جلوگیری از زیان بیشتر در معاملات” است. واژه انگلیسی آن یعنی Stop Loss (تلفظ: استاپ لاس) به معنی “توقف ضرر” مفهوم کاملی را تداعی می‌کند. معامله‌گران تازه‌وارد بازارهای مالی مثل بورس، فارکس و ارزهای دیجیتال، عموما شوق برای کسب سود دارند. اما باید بدانید که اولین اصل در تمام بازارهای مالی “حفظ سرمایه” است و بعد از آن “کسب سود”!

برای معامله در بازارهای مالی نیاز به تجزیه و تحلیل دارید که تحلیل تکنیکال یکی از روش‌های آن است. همیشه بخاطر بسپارید که “هیچ عصای موسی‌ای در تحلیل تکنیکال وجود ندارد!”. در واقع حتی تحلیلگران حرفه‌ای و باسابقه نیز نمی‌توانند ادعا کنند که تحلیل‌شان 100% درست است. بنابراین اولین اقدام بعد از تحلیل نمودار، تعیین حد ضرر است. یعنی اگر روند حرکت قیمت برخلاف تحلیل شما باشد چه زمانی از معامله خارج خواهید شد؟! در بازار یک سویه مثل بورس تهران، حد ضرر یعنی “اگر قیمت سهام کاهش پیدا کرد تا چه مبلغی حاضر به تحمل کاهش قیمت هستید؟”.

نکته: در بازارهای دوسویه مثل فارکس و ارزهای دیجیتال، معامله‌گران می‌توانند از نزول قیمت‌ها نیز کسب سود کنند. در واقع پوزیشن‌های معاملاتی Buy و Sell هر دو فعال است. پُر واضح است در پوزیشن معاملاتی Sell، با افزایش قیمت‌ها معامله‌گر ضرر می‌کند. بنابراین در بازارهایی مثل Forex و ارزهای دیجیتال، حد ضرر صرفا به معنای جلوگیری از کاهش بیشتر قیمت نیست!

نحوه تعیین حد ضرر

هر دلار (ریال) از سرمایه خود را به عنوان یک سرباز و بازار مالی را میدان جنگ درنظر بگیرید! وظیفه اولیه شما حفاظت از این سربازها است! قاعده و معیار خاصی بصورت مطلق برای تعیین حد ضرر وجود ندارد. پارامترهایی مثل دیدگاه سرمایه‌گذاری، ریسک‌پذیری و استراتژی معاملاتی، چشم‌انداز شرکت، مبلغ سرمایه‌گذاری، وضعیت شاخص بورس و … در نحوه تعیین آن موثر هستند. به طور کلی می‌توان روش‌های تعیین حد ضرر را به 3 دسته تقسیم کرد:

1. بصورت ثابت (درصدی)
2. با استفاده از تحلیل تکنیکال
3. بصورت ترکیبی (درصدی و تکنیکال)

بصورت ثابت (درصدی)

تعیین حد ضرر بصورت ثابت یکی از مرسوم‌ترین روش‌ها است. در این روش تریدر درصد مشخصی از قیمت معامله را به عنوان Stop Loss در نظر می‌گیرد. این درصد با توجه به دید سرمایه‌گذاری می‌تواند بصورت زیر تعریف شود.

• سرمایه‌گذاری بلند‌مدت: بین 10 تا 20 درصد
• تحلیل کوتاه مدت: بین 5 تا 10 درصد
• نوسان‌گیری: کمتر از 5%

با استفاده از تحلیل تکنیکال

تحلیل تکنیکال یکی از مهم‌ترین روش‌های تحلیلی در بازارهای مالی است. تحلیل تکنیکال به زبان ساده یعنی “پیش‌بینی آینده روند قیمت‌ها با استفاده از تجزیه و تحلیل نمودار قیمت در گذشته”. ابزارها و روش‌های متعددی در بحث تحلیل تکنیکال جهت تعیین حد ضرر وجود دارد مثل:

• سطوح حمایت و مقاومت
• امواج الیوت
• الگوهای کلاسیک مثل کف دوقلو، سر و شانه، مثلث کاهشی
• ابزارهای فیبوناچی مثل ریتریسمنت مثل مووینگ اوریج و Parabolic SAR

آموزش تخصصی هر کدام از این ابزارها در قسمت “آموزش تحلیل تکنیکال” ارائه شده است. برای مثال در قسمت پایانی مقاله آموزشی “حمایت و مقاومت” بصورت مجزا به واکاوی “نحوه تعیین حد ضرر با استفاده از سطوح حمایت و مقاومت” پرداختیم.

بعد از واکنش چارت به خط حمایت و افزایش قیمت‌ها، حد ضرر روی محدوده حمایتی درنظر گرفته شود. در پوزیشن معاملاتی Buy، عموما استاپ لاس در محدوده “اولین حمایتِ مهم”تعیین حد ضرر در معاملات بورس درنظر گرفته می‌شود. فاصله این محدوده با قیمت خرید نیز نباید بیشتر از 10% باشد.

عدم توانایی نمودار در شکست خط مقاومت و افت قیمت می‌تواند پوزیشن معاملاتی Sell در بازاری مثل فارکس باشد. در این وضعیت، تریدر می‌تواند محدوده مقاومت را به عنوان استاپ لاس درنظر بگیرد.

بصورت ترکیبی

اگر هنگام تعیین حد ضرر توسط تحلیل تکنیکال، قواعد روش ثابت (درصدی) را درنظر بگیریم اعتبار استاپ لاس بیشتر می‌شود. برای مثال با تعیین Stop loss روی محدوده حمایتی، نباید اختلاف آن با قیمت خرید، بیشتر از 5 – 10 درصد باشد.

چه زمانی حد ضرر فعال می‌شود؟

معیار فعال شدن حد ضرر، قیمت پایانی (Close Price) است نه قیمت لحظه‌ای. البته افرادی که قصد نوسانگیری دارند عموما قیمت لحظه‌ای را ملاک قرار می‌دهند. برای مثال هنگام خرید سهام، اولین کندل منفی زیر خط حمایت به منزله هشدار فعال شدن استاپ لاس است. برخی معامله‌گران معتقدند برای خروج از معامله باید قیمت زیر محدوده حد ضرر تثبیت شود. ثبت چند کندل زیر Stop loss را به عنوان معیار تثبیت قیمت درنظر می‌گیرند. در این حالت خروج از معامله با ضرر بیشتری همراه است.

حجم معاملات یکی از مهمترین پارامترها برای فعال شدن استاپ لاس است که باید به آن توجه شود.

چتر نجات شما در معاملات، حد ضرر است و فعال شدن آن یعنی هشدار سقوط. اگر می‌خواهید از این سقوط جان سالم به در ببرید باید چتر نجات خود را فعال کنید!

حد ضرر شناور یا متغییر (Trailing Stop Loss)

همیشه ضرر به معنی کاهش اصل سرمایه شما نیست! از دست رفتن سود یک معامله به نوعی ضرر محسوب می‌شود! بنابراین با افزایش سود در یک معامله، باید حد ضرر خود را نیز تغییر دهید تا در صورت تغییر جهت روند قیمت، سود خود را از دست ندهید.

به سود اجازه پیشروی بدهید اما باید با به‌روزرسانی استاپ لاس از سود خود محافظت کنید! برای مثال با شکست پر قدرت خط مقاومت، این خط به حمایت تبدیل می‌شود. بنابراین این محدوده حمایتی می‌تواند به عنوان حد ضرر جدید درنظر گرفته شود. این نکته را بخاطر بسپارید “به سود اجازه پیشروی بدهید اما مطلقا به ضرر اجازه پیشروی ندهید!” بنابراین با افزایش قیمت‌ها در روند صعودی، Stop Loss را بالاتر بیاورید.

استراتژی استاپ لاس و 5 نکته مهم

1. شاید تعیین حد ضرر کار دشواری نباشد اما مطمئن باشید که “پایبندی به آن” کار بسیار سختی است! از همین حالا تمرین کنید. با فعال شدن Stop Loss، بدون هیچ‌گونه تردید، ترس و استخاره‌ای! اقدام به بستن معامله کنید. حال اگر بعد از فروش سهام، قیمت آن صعودی شد خود را سرزنش نکنید و به دنبال ایراد تحلیل‌تان باشید. از تحلیل غلط، تجربه کسب کنید و نگذارید باعث ترس شما در فعال شدن حد ضرر معاملات بعدی شود! بپذیرید که ضرر بخشی از روند کار یک معامله‌گر است. هرگز فراموش نکنید که اولین اصل بورس و سایر بازارهای مالی “حفظ سرمایه است نه کسب سود”.
2. برخی معامله‌گران با بررسی بنیادی یک شرکت اقدام به خرید سهام آن با دید بلندمدت می‌کنند. بنابراین این افراد هیچ حد ضرری تعیین نمی‌کنند! و معتقدند کاهش قیمت نیز جزء روند بازار است. در واقع با توجه به چشم‌انداز مثبت شرکت هر کاهش قیمتی را اصلاح قیمت در یک کانال صعودی می‌دانند.
3. برای مدیریت سرمایه و ریسک خود، استراتژی معاملاتی داشته باشید و به آن وفادار بمانید. البته این وفاداری به منزله عدم اصلاح و تغییر استراتژی معاملاتی نیست. حتی در سرمایه‌گذاری بلندمدت نیز Stop Loss را تعیین کنید.
4. نسبت ضرر و برگشت سرمایه اولیه خطی نیست! یعنی اگر شما 50% ضرر کنید برای اینکه به اصل پول خودتان برسید به سود 100 درصدی نیاز دارید. در واقع هر چه ضرر شما بیشتر شود شانس شما برای دستیابی به اصل پول‌تان کمتر می‌شود! اگر 90% ضرر کنید بایستی 1000% سود کنید تا به سرمایه اولیه خود برسید.
5. برای اینکه به اهمیت حد ضرر و ضرورت تعیین آن در معاملات خود واقف شوید به نمودار زیر نگاهی بیندازید. با خرید سهام ایرانخودرو در پیک قیمتی و عدم تعیین Stop Loss، در کمتر از 1 ماه، 50% ضرر می‌کردید. البته خرید در آن پیک قیمتی خودش جای سوال دارد!

اگر قصد یادگیری 0 تا 100 مبحث آموزش بورس را دارید به شما توصیه می‌کنیم مقالات آموزشی زیر را به ترتیب مطالعه بفرمایید، به مرور مقالات جدیدتر پیرامون آموزش بورس در سایت درج خواهد شد حتما پیگیر پارس‌سهام باشید.

4 اشتباه رایج که معامله گران هنگام گذاشتن حد ضرر خود مرتکب می شوند!

در مقاله امروز از مجموعه مقالات آموزش فارکس، چهار اشتباه رایجی که معمولا معامله گران هنگام گذاشتن استاپ خود مرتکب می شوند را به شما معرفی خواهیم کرد.

همانطور که می دانید تاکید ما همیشه بر استفاده درست از قوانین مدیریت ریسک است، اما زمانی که از این قوانین بدرستی استفاده نشود، نه تنها می تواند به سود منجر نشود بلکه منجر به ضرر بیشتر شود. و شما که چنین چیزی را نمی خواهید، می خواهید؟

حد ضرر بسیار نزدیک

اولین اشتباه رایج بسیاری از معامله گران این است که استاپ های خود را تنگ تنگ قرار می دهند.

آنها آنقدر استاپ خود را تنگ و نزدیک می گذارند که جای هیچ فضایی برای نفس کشیدن پوزیشن باقی نمی ماند!

وقتی حد ضرر خود را در زمان معاملات زیادی تنگ و چسبیده به نقطه ورود خود می گذارید، “فضای تنفس” کافی برای نوسان قیمت وجود نخواهد داشت تا معامله شما بتواند از نوسانات جان سالم بدر برده تا در نهایت بازار به جهت پوزیشن شما حرکت کند.

در زمان گذاشتن حد ضرر خود هرگز نوسانات جفت ارز را فراموش نکنید. جفت ارز می تواند قبل از اینکه بخواهد به یک جهت خاص سرازیر شود در اطراف نقطه ورود شما مدتی تاب بخورد و دست دست کند. این یک واقعیت کتمان ناپذیر است.

به عنوان مثال، فرض کنید که شما روی جفت ارز GBP/JPY به نرخ 145.00 خرید گرفتید و حد ضرر خود را روی 144.90 گذاشتید.

حتی اگر پیش‌بینی شما درست باشد که قیمت با برخورد با آن ناحیه واکنش نشان داده و برگردد، این احتمال وجود دارد که قیمت همچنان تا 10 تا 15 پیپ پایین‌تر از قیمت ورودی شما کاهش یابد، مثلا تا 147.00.

بعد فکر می کنید چی شده؟

شما نتوانستید 200 پیپ سود تعیین حد ضرر در معاملات بورس اعلا را به تور بزنید زیرا در یک لحظه استاپ شما خورده است. پس فراموش نکنید:

به معامله خود فضای نفس کشیدن داده و نوسانات و تلاطم بازار را در نظر بگیرید!

استفاده از اندازه هایی همچون “فلان قدر پیپ” به عنوان مبنایی برای گذاشتن حد ضرر.

استفاده از سایز پوزیشنی همچون «فلان قدر پیپ» یا « فلان قدر دلار» ایده بدی است. شما در واقع باید از تحلیل تکنیکال برای تعیین حد ضرر خود استفاده کنید.

این را در درس ند تازه کار نیز آموختیم، یادتان هست؟

استفاده از سایزبندی پوزیشن برای محاسبه فاصله گذاشتن استاپ هیچ ربطی به نوسانات قیمت و رفتار بازار ندارد.

از آنجایی که ما در حال معامله کردن در بازار هستیم، محاسبه حد ضرر با توجه به نوسانات بازار، بسیار منطقی تر است.

از این گذشته، شما نقطه ورود و حد سود خود را با استفاده از تحلیل تکنیکال انتخاب کرده اید، پس برای حد ضرر خود نیز باید از همین روش استفاده کنید.

ناگفته نماند نباید سایز پوزیشن را به طور کامل فراموش کنید.

توصیه ما این است که پیش از محاسبه اندازه پوزیشن خود، تصمیم بگیرید که حد ضرر خود را کجا قرار دهید.

استاپ های خیلی دور

برخی از معامله‌گران نیز از آن طرف بام می افتند و حد ضررهای خود را خیلی دور تنظیم می‌کنند، و می نشینند و با خدای خود راز و نیاز می کنند که خدا کند تعیین حد ضرر در معاملات بورس قیمت به سمت پوزیشن آنها پیش رود.

خوب، پس گذاشتن حد ضرر اصلا چه فایده ای دارد؟

پس چه فایده ای دارد که پوزیشنی که مدام بیشتر در ضرر می رود را باز نگه داریم، وقتی می‌توانیم از سرمایه قفل شده در آن برای ورود به معامله‌ای سودآورتر استفاده کنیم؟!

گذاشتن استاپ های زیادی گشاد و یا دور، سبب می شود معامله شما به مقدار پیپ بیشتری نیاز داشته باشد تا به نفع شما حرکت کند!

نظر ما اینست که تلاش کنید استاپ های خود را در قیاس با حد سود، نزدیک‌تر به نقطه ورود خود قرار دهید.

البته، شاید بخواهید ریسک کمتر و پاداش بزرگ‌تری داشته باشید، نه؟

با یک نسبت پاداش به ریسک خوب، مثلاً 2:1، اگر حداقل در 50 درصد معاملات، تحلیل شما درست باشد، احتمالاً در پایان به سود خواهید نشست.

قرار دادن استاپ دقیقا روی سطوح حمایت یا مقاومت.

گذاشتن استاپ زیادی نزدیک؟ بد

گذاشتن استاپ زیادی دور؟ بد

پس یک حد ضرر خوب دقیقاً کجا قرار می گیرد؟

خوب، می توانیم قطعا به شما بگوییم که دقیقاً روی سطوح حمایت یا مقاومت قرار نمی گیرد.

مگر نگفتیم که برای تعیین استاپ باید از تحلیل تکنیکال استفاده کرد؟

مطمئناً همینطور است، هنگام تصمیم گیری در مورد محل گذاشتن حد ضرر، توجه به سطوح حمایت و مقاومت کمک شایانی می کند.

اگر قصد خرید گرفتن دارید، کافیست به دنبال نزدیک ترین سطح حمایت در زیر نقطه ورود خود بگردید و استاپ خود را در آن ناحیه تنظیم کنید.

اگر می خواهید فروش بگیرید، می توانید ببینید که سطح مقاومت بعدی بالاتر از نقطه ورود شما کجاست و حد ضرر خود را آنجا قرار دهید.

اما چرا گذاشتن حد ضرر درست روی سطح حمایت یا مقاومت ایده خوبی نیست؟

دلیل آن این است که قیمت پس از لمس سطح حمایت یا مقاومت، همچنان می‌تواند فرصتی برای برگشتن و حرکت در جهت پوزیشن شما داشته باشد.

اگر استاپ خود را چند پیپ آنسوی ناحیه حمایت یا مقاومت قرار دهید، کم و بیش مطمئن خواهید بود که حمایت یا مقاومت کاملا شکسته شده و در نتیجه می توانید تایید کنید که ایده معاملاتی شما اشتباه بوده است.

استاپ لاس یا حد ضرر (stop loss) چیست؟

معامله گران برای تعیین زمان خروج از معاملات از حد سود و حد ضرر استفاده میکنند.

معمولا بیشتر معامله گرانی که از این دو مورد استفاده میکنند با دید کوتاه مدت و میان مدت در بازار فعالیت می کنند، حد ضرر یا استاپ لاس در معاملات بسیار ضروری می باشد چرا که یکی از راه های موفقیت در بازار های مالی تعیین حد ضرر و پایبندی به آن می باشد.

در اکثر مواقع معامله گران تازه وارد، مفهوم حد ضرر را نادیده میگیرند و همین موضوع میتواند مهم ترین تفاوت بین معامله گران تازه کار و حرفه ای در بازار باشد.

پیشنهاد مطالعه: فارکس چیست

حد ضرر(Stop loss) چیست؟

یکی از اصولی ترین و مهم ترین قوانینی که در بازار های مالی باید به آن توجه شود، حد ضرر یا (Stop loss) میباشد، حد ضرر عددی است که در هنگام رسیدن قیمت به آن، باعث جلوگیری از زیان بیشتر معامله میشود و میتواند از سرمایه معاملاتی محافظت کند، البته گاهی اوقات که قیمت مطابق پیشبینی جلو رفت از حد ضرر میتوان برای ریسک فری (گذاشتن حد ضرر در نقطه ورود) یا سود هم استفاده کرد.

انواع حد ضرر

به طور کلی قانون و معیار خاصی برای تعیین حد ضرر وجود ندارد، چون از دیدگاه معامله گران مختلف و تایم فریم های تحلیلی آن ها، مقدار ریسک پذیری و استراتژی های معاملاتی مختلف باعث میشود که تعیین نوع حد ضرر متفاوت باشد.

روش های تعیین حد ضرر را میتوان به دو دسته تقسیم کرد: 1.حد ضرر ثابت 2.حد ضرر متحرک

1.حد ضرر ثابت

به حد ضرری که در یک نقطه قرار دارد و میزان آن تغییر نمیکند حد ضرر ثابت گفته میشود.

در این روش معامله گران درصد مشخصی از قیمت را تعیین میکنند که حد ضرر ثابت یکی از پر استفاده ترین روش ها میباشد.

به عنوان مثال معامله ای خریدی در قیمت مشخصی انجام شده که در این حالت میتوان حد ضرر را چند پیپ پایین تر قرار داد، در این مواقع فارغ از این که چه میزان سودی کسب خواهد شد، حد ضرر روی همان عدد تعیین شده باقی خواهد ماند.

2.حد ضرر متحرک ( Trailing Stop Loss )

حد ضرر متحرک ( Trailing Stop Loss ) نوعی از حد ضرر میباشد که مدیریت ریسک و مدیریت معامله را با هم ترکیب میکند، و به همین دلیل به آن حد ضرر دنبال کننده هم گفته میشود.

معامله گر میتواند توسط این روش حتی زمانی که معامله به خوبی انجام نگرفت، مقداری از سود معامله را به دست بیاورد، چون حد ضرر متحرک در جهت روند سود حرکت میکند، و میتواند از سود به دست آمده هم محافظت کند، پس میتوان از آن به عنوان (حد ضرر های محافظت کننده سود) هم میتوان نام برد، و اینجاست که اهمیت حد ضرر متحرک در معاملات نمایان میشود.

بهترین نقطه برای حد ضرر

نکته کلی در مورد قرار دادن حد ضرر این می باشد که بیشتر اوقات سعی میشود که حد ضرر نزدیک خطوط حمایتی و مقاومتی قرار داشته باشد و بهتر است در نقطه ای قرار داده شود که اگر حد ضرر زده شد، مطمئن شویم که روند تعیین حد ضرر در معاملات بورس و جریان کلی بازار عوض شده است.

حد ضرر شرایط ثابتی ندارد و گاهی اوقات پشت سقف یا کف های قبلی یا نواحی مهم قرار میگیرد، اما بهتر است آن را پشت سد محکمی قرار دهیم که از ترکیب چندین ابزار با محدوده های حمایتی و مقاومتی باشد، تا بازار نتواند به راحتی به آن نفوذ کند تعیین حد ضرر در معاملات بورس و حد ضرر زده شود.

پیشنهاد مطالعه: بروکر فارکس

عوامل تاثیر گزار در حد ضرر

عوامل مختلفی میتواند در تعیین حد ضرر تاثیر گزار باشد، که بیشتر آن ها از جنبه تکنیکالی در نظر گرفته میشوند، البته ویژگی های دیگری مانند ریسک پذیری معامله گرو دید گاه زمانی معامله گر میتواند تاثیر گذار باشد.

حد ضرر را میتوان بر اساس پارامترهای مختلف به روش تکنیکال، ابزار های نموداری و سقف و کف های خود نمودار تقسیم کرد که از نظر تکنیکال به چند دسته تقسیم می شوند.

نکات مهم در تعیین حد ضرر

1.کم شدن سود خود نوعی ضرر محسوب می شود، بنابر این وقتی معامله در سود قرار دارد باید حد ضرر را مدیریت کرد و متناسب با جهت معاملاتی پیش رفت.

2. گاهی اوقات تغییر حد ضرر بدون دلیل منطقی و با ترس میباشد، به طوری که وقتی قیمت نزدیک حد ضرر است، فرد اقدام به دست کاری حد ضرر میکند و با تغییر آن منتظر از بین رفتن یا کم شدن ضرر میشود، که فرد با اقدام این عمل، در بلند مدت باعث از بین بردن کل سرمایه خود میشود.

3.حد ضرر نباید بیشتر از یک درصد کل سرمایه باشد و اگر درصد آن بیشتر باشد ریسک معاملات بالا تر میرود.

4.حد ضرر را نباید با فاصله زیاد یا کم از قیمت قرار داد، به این صورت که اگر حد ضرر نزدیک قیمت باشد با یک حرکت کوچک قیمت ممکن است حد ضرر زده شود و بعد از آن در جهت پیشبینی قیمت حرکت کند، و اگر زیاد باشد ممکن است باعث زیان بیشتر شود و نسبت سود به ضرر خوبی هم نداشته باشیم و معامله را از دست بدهیم.

5.حد ضرر را در معاملات، پشت نواحی و خطوط تعیین حد ضرر در معاملات بورس حمایتی و مقاومتی مهم تعیین کنید.

6.وقتی قیمت ناحیه مهمی را شکست و بعد از آن تثبیت شد میتوان حد ضرر را پشت ناحیه ای که شکسته شده قرار داد.

خلاصه و جمع بندی

با استفاده از حد ضرر میتوان از خسارات احتمالی توسط نوسانات غیر قابل پیش بینی جلو گیری کرد.

یکی از ملزومات تبدیل شدن به معامله گر موفق در بازارهای مالی تعیین حد ضرر یا همان استاپ لاس ( Stop loss) میباشد، که همین موضوع مهم ترین تفاوت بین معامله گران حرفه ای و تازه کارهاست و البته زمان و شرایط حال بازار در نحوه برخورد معامله گران مختلف میتواند تاثیر گذار باشد.

که اگر نحوه برخورد در آن لحظه را کنترل نکنیم میتواند باعث از دست رفتن کل سرمایه به مرور زمان شود.

همچنین باید به روند بازار و میزان ریسک پذیری و شخصیت معامله گری خود توجه کنیم.

روش های مختلفی برای تعیین حد ضرر وجود دارد که بهترین و مطمئن ترین آن ها گذاشتن حد ضرر پشت منطقه ای میباشد که چندین فاکتور مهم در آن جا قرار دارد.

در معاملات حد ضرر حتی از خود معامله اهمیت بیشتری دارد و آن را باید جدی گرفت.

در هنگام معامله ممکن است نوسانات زیادی ایجاد شود ولی اگر به استراتژی خود اطمینان دارید نباید ترس بر شما غلبه کند تا حد سود یا حد ضرر خود را جا به جا کنید.

تعیین حد ضرر در معاملات بورس

قرار دادن حد ضرر برای معاملات بورس ایران با بازار خارجی کاملا متفاوت است.

در این بازار نمی توان حد ضرر را از قبل بر روی پلتفرم معاملاتی تعیین کرد.

بلکه می توانید با استفاده از سامانه های هشداری وقتی که قیمت به نقطه ای خاص می رسد، روی تلفن همراه تان هشدار می دهد استفاده کنید.

کسب مهارت در قرار دادن حد ضرر نیازمند دانش معامله گری پرایس اکشن جبل عاملی است.

حد ضرر چیست و چرا قرار ندادن آن تصمیمی کاملا احمقانه است؟

آخرین نقطه ای که اگر قیمت در جهت خلاف معامله شما حرکت کند دیگر امیدی به برگشت قیمت در جهت معامله نیست.

اولین کاری که هر معامله گر حرفه ای بعد از ورود به معامله می کند، تنظیم کردن حد ضرر است.

اکثرا معامله گران حدضرر را نادیده می گیرند و به امید بازگشت دوباره قیمت مدت ها در معامله می مانند.

فرض کنید که شما می خواهید یک بوتیک لباس افتتاح کنید و قرار است که برای این کار 10 هزار دلار خرج کنید و طبق محاسبات تان اگر این مبلغ را سرمایه گذاری کنید می توانید طی یک سال آینده 70 هزار دلار سود کسب کنید.

پس انتظار شما این است که سود 700 درصدی در مدت یک سال برای شما محقق شود.

در واقع حد ضرر شما می شود 10 هزار دلار. یعنی حاضرید 10 هزار دلار وارد بازار کنید و آن را تحت خطر از دست رفتن قرار دهید تا بتوانید از طریق آن مبلغ 70 هزار دلار بدست بیاورید.

اگر به هر دلیلی 10 هزار دلار از دست رفت وبه سودی نرسیدید، آیا مجدد حاضرید 15 هزار دلار دیگر سرمایه گذاری کنید؟

مسلما خیر و شما سعی می کنید هر چه سریع تر از این بازار خارج شده تا مجبور نباشید که ضرر بیشتری را متحمل شوید.

حد ضرر چیست و چگونه می‌توان از آن در معاملات استفاده کرد؟

حد ضرر چیست؟! کلمه‌ای که بر تن خیلی از معامله گران لرزه انداخته و ترس را بر دل های آن‌ها می‌اندازد. اما مطمئنا همه معامله‌گران این را خوب می‌دانند که قطعا با رعایت حدضرر به قولی عاقبت به خیر خواهند شد و سود خواهند برد. پس چه دلیلی دارد که معامله‌گران حد ضرر را رعایت نمی کنند؟ شاید دلیل آن این است که با رعایت آن باید شکست و اشتباه خود را بپذیرند و این مورد قطعا برای هیچ معامله‌گری خوشایند نمی‌باشد. پس در ادامه همراه ما باشید تا بدانید دلیل عدم رعایت حدضرر چیست و عواقب عدم رعایت و فواید پایبندی به آن را مورد بررسی قرار دهیم.

حد ضرر چیست؟

ابتدا بررسی کنیم معنی کلمه حد ضرر چیست؟ معامله گران برای تعیین زمان خروج از معامله‌ای که باز کرده‌اند از حد ضرر (که حد سود در این مقاله موضوع بحث ما نیست) استفاده می کنند. این افراد که بیشتر بر اساس تحلیل تکنیکال، معاملات خود را در بازار های مالی به انجام می رسانند عدد یا در صدی را برای تعیین ضرر خود مشخص می کنند که به این اعداد یا درصد‌ ها حدضرر گفته می شود.

مثال برای اینکه بدانیم حد ضرر چیست؟

فرض کنید شخصی سهمی را در بورس به قیمت 1000 تومان خریداری کرده است و حدضرر خود را روی قیمت 960 تومان (4 درصد پایین تر از قیمت خرید) قرار داده است. قیمت که به این عدد برسد سهام خود را به فروش می‌رساند و از آن معامله با ضرر خارج می‌شود. در ادامه بررسی خواهیم کرد که طبق چه اصولی درصد حد ضرر مشخص می‌شود.

آموزش رعایت حد ضرر در بورس(عوامل موثر در تعیین حد ضرر چیست؟)

موارد مختلفی در تعیین حد ضرر تاثیر‌گذار هستند که برخی از آن‌ها در تمامی بازارها یکسان هستند. (که در حال حاضر فقط بورس ایران مورد بررسی در این مقاله می باشد و در مقاله های آینده بازارهای دیگر را هم مورد بررسی قرار خواهیم داد)

عواملی که در تعیین حد ضرر نقش دارند:

1. میانگین حجم ماه
2. حجم مبنا
3. سهامداران عمده
4. درصد شناوری سهم
5. نمودار تکنیکال سهم (بسیار مهم)
6. ریسک پذیری معامله گر

هر کدام از موارد بالا نکات و قواعد مختص به خود را دارد. در ادامه به این موارد خواهیم پرداخت.

میانگین حجم ماه

میانگین حجم ماه و حجم مبنا به یکدیگر مربوط می‌شوند. پس این 2 مورد را به همراه یکدیگر مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌دهیم.
در ابتدا با هم بررسی می‌کنیم تعریف میانگین حجم ماه را. میانگین حجم ماه یک سهم به این معنی است که در طول یک ماه گذشته که شامل 21 روز کاری معاملاتی می‌شود، به طور میانگین چه مقدار حجم معاملاتی داشته است.

و اما تعریف حجم مبنا: مقدار حجمی است که باید در طی یک روز معاملاتی در سهم معامله شود تا قیمت سهم رشد کند (که این مقدار طبق فرمول خاصی به دست می‌آید). به طور مثال اگر میانگین حجم ماه سهمی 1 میلیون برگ سهم باشد. اگر آن سهم 500 هزار برگ سهم معامله شود قیمت سهم فقط به اندازه 50 درصد از میانگین قیمت معامله شده در روز کاهش یا افزایش خواهد داشت.

نقش این دو مورد در تعیین حدضرر: دقت داشته باشید که گفته می‌شود اگر میانگین حجم ماه یک سهم کمتر از حجم مبنای آن سهم باشد، می‌توان گفت که این سهم یکی از پارامترهای تعیین حد ضرر در معاملات بورس نقد شوندگی را دارا نیست. پس در تعیین حدضرر این سهم باید درصدهای پایین‌تری را لحاظ کنیم.(البته باید موارد دیگر نیز مورد بررسی قرار گیرند)

سهامداران عمده

سهامداران عمده چه کسانی هستند؟! سهامداران عمده کسانی هستند که بیشتر از یک درصد از سهام شرکتی را در اختیار داشته باشند و ممکن است یک شخص حقیقی یا حقوقی باشد.

و اما نقش سهامداران عمده در تعیین حد ضرر: سهامداران عمده می‌توانند نقش مهمی در تعیین حد ضرر داشته باشند. به این شکل که، اگر در سهمی سهامداران عمده فعالیتی نداشته باشند، یعنی خرید یا فروشی را انجام ندهند می‌توان گفت این سهم در مواقع ریزش مورد حمایت سهامداران عمده نخواهد بود و نقد شوندگی پایینی را خواهد داشت. (سهامداران عمده را می‌توان از صفحه سهم در سایت tsetmc در قسمت سهامداران مشاهده کرد)

به طور مثال سهامداری که فعالیت خوبی (خرید و فروش) در سهم داشته و باعث نقد شوندگی در سهم می‌شود نموداری به این شکل دارد.هرچه تعداد این نوع سهامداران بیشتر باشد مقدار نقد شوندگی این سهم در این پارامتر بیشتر خواهد بود. (این نمودار را می‌توانید با کلیک بر روی هر کدام از سهامداران عمده مشاهده کنید)

تاثیر سهامداران عمده در میزان حد ضرر سهام در بورس | کالج تی بورس

و اما نمودار سهامداران عمده ای که فعالیتی ندارد:

نمودار سهامداران عمده بدون فعالیت | کالج تی بورس

همانطور که در عکس مشاهده می‌کنید این سهامدار عمده در سهم خرید و فروشی را انجام نمی‌دهد. پس در هنگام ریزش ها نمی‌تواند نقشی در نقد شوندگی سهم داشته باشد.

درصد شناوری سهم

درصد شناوری سهم چیست؟ به این معنا است که آن درصد از سهم، که به درصد شناوری مشهور می‌باشد، آماده فروش سهام خود هستند و به نظر می‌آید که سهام خود را تعیین حد ضرر در معاملات بورس در آینده نزدیک به فروش برسانند و قصد این را نداشته باشند که سهام خود را به صورت بلند مدت نگه داری کنند.

درصد شناوری پایین بهتر است یا بالا؟

میزان درصد شناوری هر چقدر بیشتر باشد، بدان معنی است که در سهم هیجان بیشتری وجود دارد. و می‌تواند خیلی سریعتر به صف خرید یا صف فروش برسد. در این صورت ممکن است سهامدار برای خرید یا فروش از سهم جا بماند و در صف خرید یا فروش گیر کند. در این صورت بهتر است حد ضرر در درصد های پایین‌تری گذاشته شود. و هر چقدر درصد شناوری سهم مقدار پایین تری داشته باشد، به این معنی است که روند سهم به کندی است و در صعود ها و نزول ها به کندی حرکت می‌کند. (این درصد را در صفحه سهم، در سایت tsetmc می‌توانید مشاهده کنید)

مقدار درصد شناوری مناسب چه عددی است؟

در استراتژی‌های مختلف اعداد مختلفی بیان شده است. به طور مثال در بعضی استراتژی‌ های نوسان گیری روزانه، بین 20 تا 35 درصد، یا بعضی از استراتژی‌های میان مدت بین 7 تا 40 درصد بیان شده است. می‌توان گفت عدد بین 15 تا 35 درصد، می‌تواند عدد معقولی باشد.

تاثیر نمودار تکنیکال سهم بر میزان حد ضرر چیست؟

این بخش مهم ترین پارامتر در تایین میزان درصد حد ضرر است. در این بخش نمودار تکنیکال سهم را مورد بررسی قرار می‌دهیم و تقریبا بخش عمده‌ای از تحلیل خود برای تایین درصد حدضرر را به این پارامتر اختصاص می‌دهیم. به این صورت که نمودار تکنیکال سهم را باز کرده (رهآورد 365_مفیدتریدر) و چارت سهم را در گذشته مورد بررسی قرار می‌دهیم اگر سهم در هنگام ریزش‌ها کندل‌های صف فروش بسیاری داشت پس این سهم نقد شوندگی پایینی دارد و باید برای حدضرر درصدهای پایینی در نظر گرفته شود.

اما اگر چارت سهم در هنگام ریزش کندل هایی داشته باشد که دارای شَدو (shadow) یا سایه باشند، سهم می‌تواند دارای نقد شوندگی خوبی باشد و می‌توان برای حد ضرر درصدهای بالاتری را در نظر گرفت.

به طور مثال چارت سهمی که نقد شوندگی بالایی دارد:

تاثیر نمودار تکنیکالی در حد ضرر چیست؟

و سهمی که چارت آن نشان می‌دهد دارای نقد شوندگی پایینی است و سهامدار را گرفتار صف فروش های متعدد می‌کند:

نمودار تکنیکالی سهام دارای نقدشوندگی پایین | کالج تی بورس

ریسک پذیری معامله گر

تعاریف زیادی برای ریسک در بازار های مالی وجود دارد. می‌توان به صورت خلاصه و شیوا به این شکل ریسک در بازارهای مالی را تعریف نمود: “در مفهوم مالی به احتمال اختلاف میان بازده مورد انتظار و بازده واقعی ریسک گفته می‌شود.”

افراد از پنجره ریسک پذیر بودن به 3 دسته تقسیم می‌شوند:

1. افراد ریسک‌ گریز : این افراد رویکرد محافظه‌کارانه دارند. این شخص ترجیح می‌دهد، بازده مطمئنی داشته باشد و احتمال موفقیت وی بالا باشد.
2. ریسک‌پذیر : این افراد رویکرد جسورانه دارند. این اشخاص، ریسک بالا را به منظور دریافت سود بالاتر می‌پذیرد.
3. خنثی نسبت به ریسک : سومین گروه افرادی هستند که به اصطلاح آن‌ها‌ را، ریسک خنثی می‌نامند. این افراد ارزش پولی را مقدار ارزش اسمی‌ آن می‌دانند.

حال شما باید مشخص کنید که جزو کدام یک از موارد بالا هستید. با توجه به 6 مورد اول و میزان ریسک پذیری خود، درصد حدضرر خود را مشخص کنید.

البته باید پرانتزی همینجا باز کرد و اعلام نمود میزان ریسک پذیری شما با توجه به موارد زیادی مثل میزان سرمایه و میزان تجربه و حالات روحی شما و … در طول زمان قابل تغییر است. پس پیشنهاد می‌شود بعد از اینکه گروه ریسک خود را مشخص کردید پس از مدتی مجدد خود را محک زده و گروه ریسک خود را مجدد مشخص کنید.

مرگ خاموش معامله‌گر عاقبت کسانی که به حد ضرر خود پای‌بند نیستند!

شاید این جمله کمی ترسناک به نظر برسد اما واقعیت این است ضرر مثل باتلاقی می‌ماند که هر چقدر در آن بمانید شما را بیشتر فرو برده و می‌بلعد و بیرون آمدن از آن برای شما سخت تر خواهد بود. چرا؟

به 2 دلیل:

اگر شخصی به طور مثال از سهمی 10 درصد ضرر کرده باشد تنها با 11/11 درصد سود می‌تواند ضرر خود را جبران کند اما شخصی که با همان سهم 50 درصد ضرر کرده باشد باید 100 درصد سود کند تا ضرر خود را جبران کند. (در جدول زیر برخی از میزان ضررها و درصد سودی که برای جبران ضرر آن ها لازم است را برای شما آورده ایم.)

برای جبران هر میزان ضرر، چند درصد باید سود کنیم؟ | کالج تی بورس

دلیل دوم این است که اگر پس از مدتی ضرر شما از 10 درصد به 50 و سپس به 70 تبدیل شود. اگر این ضرر 70 درصد شما به 40 درصد برسد و ضرر اولیه 70 درصدی را در نظر نگیریم، سهم در واقع صد در صد رشد کرده است تا از 70 درصد ضرر شما به 40 درصد برسد.

برای مثال سهمی را در نظر بگیرید که آن را در قیمت 1000 تومان خریده‌اید. قیمت سهم پس از ریزش 70%، 300 تومان می‌شود. حال اگر آن سهم بخواهد به قیمت سابق خود، یعنی 1000 تومان برسد، باید 230% رشد کند. این رشد یا در واقع بازگشت قیمت به حالت قبل، ممکن است هرگز و یا در مدت زمان بسیار طولانی انجام پذیرد.

یکی از دلایل اهمیت حد ضرر را می‌توان همین انتظار طولانی برای بازگشت سرمایه به حالت عادی در هنگام ضرر دانست. حال ممکن است این اتفاق هرگز هم پیش نیاید.

البته که فروش در این نقطه به آسانی یک کلیک روی گزینه فروش انجام می‌شود. اما همین کلیک کردن در چنین شرایطی برای شما کاری بسیار سخت و دشوار می‌شود.

نتیجه گیری مهم

باید دقت داشته باشید که اصل سرمایه‌گذاری، حفظ سرمایه است و هدف سرمایه گذاری کسب سود است پس قبل از هر گونه سرمایه‌گذاری ابتدا باید به فکر حفظ سرمایه خود بوده. سپس به فکر کسب سود باشید. در بازار بورس تعیین حدضرر مناسب می‌تواند به حفظ سرمایه شما کمک شایانی برساند. و از بر باد رفتن سرمایه اصلی شما جلوگیری کند و شما را از باتلاق و منجلاب ضرر نجات دهد. (اما باید دقت داشت که ترس از دست دادن سرمایه مانع کسب سود در بازار نشود)

چه راهکاری وجود دارد تا نتیجه سرمایه گذاری معامله‌گر برخورد با حدضرر نباشد؟

تعیین حدضرر و پای‌بندی به آن، یکی از رکن‌های اصلی بازار‌های مالی می‌باشد. هر چند که معامله‌ گر با کمترین ضرر از معامله خارج شود، اما به هرحال از سرمایه اصلی معامله‌گر کاسته خواهد شد. این یعنی شکست در معامله، که برای هیچ معامله‌گری خوشایند نیست.

اما چه کنیم که سرمایه گذاری که انجام می‌دهیم و هدف آن کسب سود است نتیجه اش برخورد با حد ضرر نباشد؟! یا احتمال برخورد آن با حدضرر بسیار پایین باشد؟! ابتدا باید این نکته را سرلوحه فعالیتمان در بازارهای مالی بدانیم که نوسانات ذات بازار است و هیچ‌ زمانی وجود ندارد که فقط رشد دیده شود. بلکه در کنار هر رشد، ریزشی نیز وجود دارد. می‌توان احتمال رشد را بیشتر کرد. به شرطی که آموزش‌ های خود را کامل‌تر کنیم تا تحلیل های ما از کمترین احتمال شکست برخوردار باشد.

کالج تی‌ بورس بهترین آموزشگاه بورس در مشهد است که می‌تواند شما را در این امر مهم یاری کند و با برگزاری دوره‌هایی که درآن 0 تا 100 به آموزش بورس می‌پردازد. می‌تواند به شما کمک کند تا به کسب سود که هدف سرمایه گذاری است برسید.