استخرهای نقدینگی در دیفای چه هستند؟

به طور کلی فضای دیفای کودک نوپایی در زمین بازی بلاکچین است که توانسته به وسیله یک پیشنهاد ارزشمند و جذاب، دسترسی گسترده‌تر به امور مالی را بدون نیاز به یک نهاد واسط برای افراد حقیقی و موسسات حقوقی فراهم آورد.

دیفای چیست و چه نقشی در آینده امور مالی دارد؟

دیفای مخفف “امور مالی غیرمتمرکز” Decentralized Finance (DeFi) است. این اصطلاح برای توصیف انواع برنامه‌های مالی در حوزه بلاکچین و یا رمزارزهایی استفاده می‌شود که هدف آنها از میان‌برداری واسطه‌های مالی است. از دیفای به طور معمول به عنوان یک سیستم مالی غیرمتعارف و بی اعتماد به بانک‌ها، صندوق‌های بیمه و یا موسسه‌های اعتباری یاد می‌شود. دیفای کاربران را قادر می‌سازد تا مراحل مختلف مالی از جمله انتقال، تجارت، سرمایه‌گذاری و معامله را به وسیله رمزارزها یا دارایی‌های دیجیتال دیگر از طریق قراردادهای هوشمند انجام دهند. این مزیت باعث می‌شود تا افرادی که قبل از آن از اعتماد به سیستم‌های مالی ترس داشته‌اند و یا به هر استخرهای نقدینگی در دیفای چه هستند؟ دلیل دیگری قادر به استفاده از آن نبوده‌اند، حال بتوانند از این امکانات بهره‌مند شوند. دیفای هرچند که هنوز کوچک است اما با همین بلوغ کم توانسته تا ترسیم یک دنیای مالی تمام عیار را در آینده نزدیک برای اذهان بشریت آسان کند.

به طور کلی فضای دیفای کودک نوپایی در زمین بازی بلاکچین است که توانسته به وسیله یک پیشنهاد ارزشمند و جذاب، دسترسی گسترده‌تر به امور مالی را بدون نیاز به یک نهاد واسط برای افراد حقیقی و موسسات حقوقی فراهم آورد.

روش‌های ایجاد درآمدی در دیفای

در ادامه به برخی از روش‌هایی که تا امروز می‌توان از طریق آنها در دیفای به افزایش بازده درآمدی رسید، به طور مختصر اشاراتی خواهیم داشت.

• استیکینگ
• تامین‌کننده نقدینگی
• Yield Farming
• وام‌دهی

استیکینگ

در این فرآیند، فرد توکن‌های خود را در یک قرارداد هوشمند قفل و یا سهام‌گذاری کرده تا در ازای آن، توکن‌های بیشتری به دست آورد. توکن‌های مذکور معمولا توکن بومی بلاکچین هستند، مانند ETH در شبکه اتریوم.

تامین‌کننده نقدینگی

صرافی‌های غیرمتمرکز دارای استخرهای نقدینگی هستند که برای فرآیندهای وام و معاملات از موجودی آنها استفاده می‌کنند. تامین نقدینگی این استخرها از طریق کاربران معمول دیفای که سرمایه خود را در قرارداد هوشمند کنترل استخر قرار داده‌اند، انجام می‌شود. این کاربران که آنها را با نام تامین‌کننده نقدینگی می‌شناسیم به میزان سهامی که در قرارداد هوشمند کنترل استخر گذاشته‌اند، تا 0.3% در سود کارمزدهای معاملاتی استخر مذکور شریک خواهند بود.

ییلد فارمینگ (Yield Farming)

تامین‌کنندگان نقدینگی پس از سهام‌گذاری در استخرها توکن‌هایی را دریافت می‌کنند که می‌توانند آن‌ها را در مزارع بازدهی به منظور افزایش سود خود قفل کنند. به این فرآیند که باعث افزایش بازده می‌شود ییلد فارمینگ Yield Farming می‌گویند.

وام‌دهی

پلتفرم‌های وام‌دهی به ازای قفل دارایی در قرارداد هوشمند، به سرمایه‌گذاران خود سود سالانه پرداخت می‌کنند. بدین شکل که این سرمایه با ضمانت قرارداد هوشمند به وام‌گیرندگان پرداخت شده و بخشی از بهره آن به شکل سود سالانه به سرمایه‌گذار بازگردانده می‌شود.

دیفای 2 چیست و چه مواردی را بهبود می­بخشد؟

درست در تابستان سال 2020 بود که دیفای (DeFi) در دنیای مالی، به قصد کمرنگ کردن نیاز به سیستم­های مالی متمرکز و واسطه­ها وارد بازی شد و زمین را بدست گرفت؛ با این حال با وجود شکوفایی این پروتکل، در نسخه­ی DeFi 1.0 با محدودیت­هایی روبرو شدیم که برای رفع آنها نسل DeFi 2.0 را اراِئه شد. اگرچه محوریت کلی هر دو نسخه دیفای 1 و2 یکی است، ولی ما در نسخه دوم دیفای شاهد بهبود یکسری از چالش­هایی که با آنها مواجه شدیم، خواهیم بود.

ساختار کلی DeFi

برای درک کامل موضوع بگذارید توضیح مختصری از دیفای داشته باشیم؛ امورمالی غیرمتمرکز یا Decentralized Finance یک اکوسیستم باز مالی بر پایه­ی بلاکچین است که در آن خدمات مالی بدون نیاز به واسطه و یا کنترل شخصی به هر کسی که کیف­ پولی داشته باشد ارائه می­گردد. در این پروتکل کنترل همه موارد بر پایه­ی قرارداد هوشمند صورت می­پذیرد.

دیفای 2 چیست؟

احتمالا که با صرافی­هایی از جمله سوشی سواپ (SushiSwap) و یونی سواپ (UniSwap) آشناییت دارید؛ این دو محبوب از پروژه­های موفق دیفای هستند و با همین دو پروژه این اکوسیستم به محبوبیت بسیاری رسید؛ اما با وجود درخشش این فضا، باز هم نواقصی وجود داشت که برای بهبود آن در دسامبر سال 2021، دیفای 2 فعالیت خودش را آغاز کرد و از آن زمان تغییرات زیادی در بازار به وجود آمد.

در واقع از DeFi 2.0 به عنوان نسخه­ی جدید بهبود یافته­ی امور مالی غیرمتمرکز یاد می­شود. این ورژن قصد دارد موجب جذب بیشتر کاربران شود و مشکلاتی که نسل اول با آنها درگیر بود، از جمله مواردی مانند مقیاس­پذیری، نقدینگی و امنیت را حل کند. این طور که به نظر می­رسد در این راه باید شاهد همگام شدن محصولات نسل دو دیفای با قوانین مربوط ضد پولشویی (AML) و احراز هویت (KYC) نیز باشیم.

محدودیت­های نسخه اول DeFi

در زیر به چالش­­هایی که دیفای با آن درگیر است و نسخه­ی جدید سعی در حل آن دارد پرداخته­ایم:

عدم وجود محافظت کافی از کاربران:

برخلاف موسسات متمرکز، در پروتکل­های غیرمتمرکزی مانند دیفای قوانین کافی­ای برای محافظت از سرمایه­گذاران وجود ندارد؛ اگرچه در بعضی از جهت­ها این به نفع این پروتکل تمام شده، اما گاها سرمایه­گذاران دچار ضررهای جبران ناپذیری می­شوند.

امنیت:

چون همه­ عملکرد دیفای به مجموعه­ای از نرم­افزار­ها متکی است، امکان هک کردن از این بابت افزایش می­یابد؛ حتی با وجود اینکه پایه و اساس این پروتکل بر بستر بلاکچین است؛ اما باز احتمال خطا وجود دارد.

مقیاس­پذیری:

ترافیک و هزینه بالا در مقابل سرعت کند. این موارد باعث شده برای انجام کارهای ساده نیز مدت زمانی طولانی معطل شد.

نقدینگی:

قفل شدن وجوه در استخرهای نقدینگی و ناکارآمدی سرمایه بخشی از ماجرا و خطرات نوسانات حاصل از قیمت سوی دیگری از ماجرا. در پی این خطرات سرمایه­گذاران گاهی دچار ضررهای بسیاری شده­اند که در نسل دوم بیمه­ای برای این کار در نظر گرفته شده است.

قرارگیری بر بستر بلاکچین اتریوم:

افزایش روز افزون کاربران اتریوم، افزایش کارمزد و در مقابل کندی شبکه باعث بروز مشکلاتی بسیاری شد و خیلی­ از افراد به این خاطر از استفاده خدمات DeFi منصرف شدند.

نسخه­‌ی دوم دیفای چه اهمیتی دارد؟

همانطور که در بالا ذکر کردیم، هدف اصلی نسل دوم این پروتکل، کاهش ریسک و خطرات است؛ به نحوی که برای سرمایه­گذاران بهترین تجربه­ی کاربری فراهم شود و قدم های به سوی دموکراتیک کردن سیستم بانکداری محکم­تر برداشته شود.

اهداف دیفای 2

برای حفظ دوام خدمات امور مالی غیرمتمرکز و رضایت و جذب کاربران، نسل دوم بر روی گسترش بازاریابی B2B ( تعاملات معاملاتی بین دو کسب‌­وکار) پرداخته است؛ همچنین در دیفای 2 ما شاهد این خواهیم بود که از پروتکل­های نقدینگی کنترل شده برای حل مشکلات مربوط به نقدینگی استفاده برده شود.

در اصل موانعی که باعث ناپایداری این فضا شده­اند عبارتند از :

عدم رابطه بین دیفای و اقتصاد جهانی و اتکا به ارائه دهندگان شخص ثالث برای تامین نقدینگی است.

برای حل این مشکلات باید بر روی گسترش راه­های جذب نقدینگی بلند­مدت متمرکز شد که OlympusDAO برای حل این مشکل پیشگام شد. هدف این پروتکل ایجاد یک ارز ذخیره غیرمتمرکز و تمرکز بر روی مدل B2B است.

یکی دیگر از اهداف مهمی که در DeFi 2.0 در نظر گرفته شده، در نظر گرفتن حق بیمه برای جبران خسارت سرمایه از دست رفته در استخرهای نقدینگی است. استخرهای نقدینگی (LPs) یکی از جنبه­های موفقیت­آمیز این پروتکل بوده است و شما با سپرده­گذاری جفت توکن­ها می­توانید کارمزد دریافت کنید؛ با این حال با نوسانات قیمت در بازار ، سرمایه­ی شما در خطر از دست رفتن قرار می­گیرد.

در DeFi 2.0 شاهد چه پیشرفت­هایی خواهیم بود؟

الگوهای حاکمیتی بهینه شده: در این پروتکل، همکاری اعضای جامعه برای تصمیم­گیری افزایش می­یابد. در واقع قوانین با خواسته جامعه تعیین می­شود نه مرجع خاصی.

طرح­های تشویقی کاربر پسند: برای جذب نقدینگی که مسیری مهم برای تامین مالی غیرمتمرکز است، باید برنامه­هایی جذب کننده­ای چید تا علاوه بر حل مشکلات مربوط به نقدینگی، تعامل بین کاربران نیز بهبود یابد.

اکوسیستم پایدارتر: برای ادامه راه، پروتکل­های غیرمتمرکز باید به سمت پایداری حرکت کنند و مشکلاتی از قبیل نقدینگی و رابط کاربری پیچیده حل شوندو تعامل کاربران با یکدیگر نیز بهبود یابد.

پروژه های موفق DeFi 2.0 که ارزش سرمایه­‌گذاری دارند، کدام­اند؟

Rari Capital (RGT) : این پروژه قصد دارد استفاده از خدمات دیفای را در دسترس همگان قرار دهد و برای بهره بردن از این مزایا، نیاز به دانش تکنیکالی خاصی نباشد.

Convex Finance (CVX): در این پروژه به سرمایه‌گذاران و ارائه‌کنندگان نقدینگی این امکان داده می‌شود که در مقایسه با بازار، پاداش‌های بیشتری دریافت کنند.

Algorand: این پروژه‌ یکی از مطرح ترین گزینه‌ها برای سرمایه‌گذاری است که قصد دارد مشکلات مربوط به مقیاس‌پذیری و سرعت را حل کند.

Synapse (SYN): synapse یک صرافی غیرمتمرکز درون زنجیره‌ای است که نقدینگی را به معامله‌گران و شبکه‌هایی که به دنبال نقدینگی هستند، ارائه می‌دهد.

Graph (GRT): یک پروتکل غیرمتمرکز که برای نمایه‌سازی داده‌ها از بلاکچین طراحی شده است.

نحوه سرمایه گذاری در دیفای ۲

ییلد فارمینگ (yield Farming): در دیفای۲ نیز از ییلد فارمینگ برای دریافت نقدینگی از کاربران استفاده می‌شود. مانند بقیه پروژه‌ها شما می‌توانید از توکن‌ها به عنوان وثیقه برای وام استفاده کنید.

استیکینگ (Staking): شما در شبکه بلاکچین که مکانیزم آن اثبات سهام است، می­توانید به یک اعتبارسنج تبدیل شوید. در این روش با قفل کردن وجوه خود بر روی بلاکچین، می­توانید پاداش دریافت کنید.

وام‌دهی (Lending): در این راه با ارائه وام و پرداخت بهره می‌توانید در ییلد فارمینگ مشارکت داشته باشید.

گیمینگ (gaming): در نسل دوم شما می‌توانید با بازی‌های غیرمتمرکزی که مبتنی بر بلاکچین است، درآمد کسب کنید.

تریدینگ (DEX): در صرافی­های غیرمتمرکز تایید تراکنش­ها، نیاز به دخالت شخص ثالث ندارد؛ علاوه بر این کارمزد این صرافی­ها نسبت به صرافی­های متمرکز کمتر است.

خطرات مرتبط با نسل دوم

درست است که در این نسخه به طور کل شاهد کاهش ریسک­ها و خطرات خواهیم بود، اما باز هم احتمال بروز خطا و مشکل در قرارداد­های هوشمند وجود دارد. نرم­افزار­ها نیز باز هم مستعد هک شدن هستند؛ همچنین نوسانات قیمت توکن­ها ممکن است دوباره مشکل آفرین باشد.

سخن آخر

ما در این مقاله سعی کردیم همه­‌ی جنبه‌­هایی که دیفای2 قرار است به آن بپردازد را مطرح کنیم. اینکه نسخه دوم دیفای چقدر در راستای عملی کردن اهداف خود حرکت خواهد کرد، مشخص نیست؛ اما اگر همه چیز خوب پیش رود، ما شاهد درخشش بیشتر اکوسیستم DeFI خواهیم بود.

همه چیز به این بستگی دارد که DeFi 2.0 چقدر به دنبال ایجاد بهترین تجربه­ی کاربری باشد؛ یا که سرمایه­گذاران چقدر در این فضا احساس امنیت کنند و به راحتی نقدینگی ارائه کنند و سود کسب کنند.

یونی سواپ

سیستم مالی غیر متمرکز یا دیفای (DeFi) که در ابتدای مسیر فعالیتش قرار دارد، با هدف تمرکز زدایی از امور مالی مثل اعطای وام، بیمه و مشتقات مالی و نیز حذف واسطه‌ها فعالیت خود را آغاز کرده است. یونی سواپ، یک صرافی رمز ارز غیر متمرکز (DEX) و مبتنی بر سیستم دیفای است. هدف یونی‌سواپ آن است مشکلاتی را نظیر ریسک حمله هکری، سوء مدیریت و کارمزدهای بالا که در صرافی‌های متمرکز رمز ارز وجود دارند، برطرف سازد؛ با این حال، صرافی‌های غیر متمرکز نیز مشکلات خودشان را دارند که مهم‌ترین آن‌ها، کمبود نقدینگی است .

یونی‌سواپ قصد دارد مشکل کمبود نقدینگی در صرافی‌های غیرمتمرکز را برطرف کند و برای حل این مشکل مهم، یک راهکار جالب را ارائه کرده است؛ به این ترتیب که در یونی سواپ به‌جای استفاده از مدل سنتی دفتر سفارشات که تقاضای خرید و فروش در آن ثبت می‌شود، استخرهای نقدینگی وجود دارند و کاربران با سرمایه‌گذاری در این استخرها، نقدینگی لازم را به این صرافی وارد می‌کنند.

یونی‌سواپ (Uniswap) چه مزایایی دارد؟

یونی‌سواپ یک پروتکل ساخته‌شده در بستر شبکه اتریوم است که امکان مبادله توکن‌های ERC-20 (توکن‌های مبتنی بر استاندارد اتریوم) را فراهم می‌کند. برخلاف اغلب صرافی‌های رمز ارز که برای دریافت کارمزد از معامله‌گران راه‌اندازی شده‌اند، یونی‌سواپ به‌گونه‌ای طراحی شده است که بتواند خیر جمعی برای همه ایجاد کند؛ به این ترتیب که در یونی‌سواپ، کارمزد به یک نهاد مرکزی پرداخت نمی‌شود و به عملکرد و توسعه این پلتفرم تخصیص داده می‌شود. همچنین بر خلاف دیگر صرافی‌ها که برای تعیین قیمت یک رمز ارز و انجام معامله، خریداران و فروشندگان را به یکدیگر متصل می‌کنند، یونی‌سواپ برای انجام همین کار، از یک معامله ریاضی ساده، استخر نقدینگی توکن‌ها و رمز ارز اتر (ETH) استفاده می‌کند .

یونی‌سواپ کاملا منبع باز (open source) است؛ به این معنا که هر کس می‌تواند کد آن را کپی کند و صرافی غیر متمرکز خود را بسازد! همچنین کاربران می‌توانند توکن‌های خود را به‌صورت رایگان در پلتفرم یونی‌ سواپ لیست کنند؛ در حالی که صرافی‌های رمز ارز متمرکز، مبالغ بسیار بالایی را برای لیست شدن توکن‌های جدید دریافت می‌کنند. به دلیل اینکه یونی‌ سواپ یک صرافی غیرمتمرکز است، کاربران می‌توانند کنترل کامل دارایی‌هایشان را به‌طور کامل در اختیار داشته استخرهای نقدینگی در دیفای چه هستند؟ باشند؛ در حالی که صرافی‌های متمرکز نیازمند آن هستند برای تایید تراکنش‌ها و انجام معاملات، کاربران کلید خصوصی رمز ارزهای خود را در اختیارشان قرار دهند. همین امر موجب می‌شود تا انجام معاملات در صرافی‌های متمرکز، به زمان و هزینه بیشتری نیاز داشته باشد .

براساس تازه‌ترین آمارها، یونی سواپ اکنون، چهارمین پلتفرم بزرگ دیفای محسوب می شود وارزش رمز ارزهای ذخیره شده در استخرهای نقدینگی آن،بیش از سه میلیارد دلار است .

یونی سواپ (Uniswap) چگونه کار می‌کند؟

یونی سواپ با استفاده از دو قرارداد هوشمند (smart contracts) قرارداد هوشمند Exchange و قرارداد هوشمند Factory. این قراردادها، کدهای کامپیوتری هستند و به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند تا تحت شرایط مشخصی، عملکرد خاصی داشته باشند. در این مدل، قرارداد هوشمند Factory موجب افزوده شدن توکن‌ها به پلتفرم یونی سواپ می‌شود و قرارداد هوشمند Exchange نیز موجب تبادل توکن‌ها با یکدیگر (معامله) می‌شود. در این پلتفرم، همه توکن‌های ساخته شده در شبکه اتریوم را می‌توان با یکدیگر مبادله کرد.

صرافی‌های ارز دیجیتال سنتی، متمرکزند و برای انجام معاملات از یک دفتر سفارش استفاده می‌کنند که برای فراهم‌کردن نقدینگی به وجود عرضه و تقاضا متکی هستند .

این صرافی‌ها ازآن‌جهت متمرکز خوانده می‌شوند که یک نهاد اصلی (شرکت صاحب صرافی) کنترل‌کننده تمام وجوه صرافی است .

ازآنجایی‌که یکی از اصلی‌ترین اهداف ارزهای دیجیتال، ایجاد یک زیرساخت مالی غیرمتمرکز است، نیاز به صرافی‌های غیرمتمرکز حس می‌شد. صرافی‌های غیرمتمرکز به‌جای استفاده از دفتر سفارش و عرضه و تقاضا برای ایجاد نقدینگی، از استخرهای نقدینگی استفاده می‌کنند. ذخایر و دارایی‌هایی موردنیاز برای اینکه همه‌ی سفارشات کاربران انجام شود، توسط فراهم‌کنندگان نقدینگی (Liquidity Provider) تأمین می‌شود و آن‌ها نیز در ازای در اختیار گذاشتن دارایی‌شان، بخشی از کارمزد مبادلات را دریافت می‌کنند .

یونی سواپ (Uniswap) در واقع محبوب‌ترین و پرکاربردترین صرافی غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال است. این صرافی در واقع یک برنامه است و مبادلات با فرد واسطه‌ای در ارتباط نخواهند بود. کد نرم‌افزاری (قرارداد هوشمند) تنها چیزی است که در هنگام استفاده از این صرافی با آن سروکار خواهید داشت .

بهترین کیف پول های یونی سواپ برای کار با صرافی

کیف پول متامسک ( Metamask )کیف پول والت کانکت ( WalletConnect ) کیف پول کوین بیس والت ( Coinbase Wallet )کیف پول فورتماتیک ( FormatIc )

دیفای Defi چیست و امور مالی غیر متمرکز ارز دیجیتال چه کاربردی دارد؟

برنامه های امور مالی غیر متمرکز یا Defi به برنامه های نرم افزاری گفته می شود که قادر باشند امور مالی مختلفی از قبیل دریافت وام، اعطای وام، پرداخت اقساط و معاملات مالی را به‌ نحوی غیرمتمرکز یعنی بدون نیاز به شخص سوم به عنوان واسطه به انجام ‌برسانند.
دیفای یا Decentralized Finance یک مجموعه بزرگ از چندین پروژه مختلف است که می توانند سرویس های مالی غیر متمرکز را عرضه نمایند.
در حال حاضر بانک ها و نهاد‌های مالی متمرکز کنترل و مدیریت امور مالی را در دست دارند. متقاضیان جهت دریافت وام، پرداخت اقساط و مالیات یا خرید و فروش ارز لازم است به بانک ها، صرافی ها یا دیگر ارگان ‌های متمرکز رجوع کنند. در سراسر دنیا، مردم برای انجام امور مالی خود به بانک ها و دولت ها اعتماد می‌کنند با این امید که آنها از ذخیره های پولی شان مراقبت می کنند و ارزش پول ملی‌ را حفظ می نمایند. معامله گران نیز برای داشتن معاملات مالی ایمن به بنگاه ها و اشخاص ثالث اعتماد می‌کنند تا به عنوان واسطه حافظ حقوق دو طرف معامله باشند.
ولی در طول سالیان شاهد بوده ایم که واسطه هایی که به صورت متمرکز عمل می کنند می توانند دچار خطاهای غیرعمدی شده یا کارهایی مبتنی بر فساد مالی انجام دهند. به همین دلیل اندیشمندان اقتصادی به ایجاد اکوسیستم های مالی غیر متمرکز تحت عنوان Defi پرداختند تا از مزایای بلاک چین ها در انجام خدمات مالی استفاده نمایند.
پروژه های دیفای به صورت به صورت برنامه های نرم افزاری Open Source یا متن باز هستند که کاملا شفاف و بدون واسطه متمرکز در دسترس همگان قرار دارد. یعنی کاربران نظارت و مدیریت کامل بر دارایی خود را دارند و به واسطه Dapps‌ یا برنامه های غیرمتمرکز با تمامی پروژه های بلاک چین ارتباط برقرار می نمایند که در این مقاله ارز دیجیتال به بررسی کامل آنها خواهیم پرداخت.

ویدیو بهترین ارزهای دیجیتال حوزه Defi کدام هستند؟

برنامه های دیفای چه مزایایی دارند؟

• خدمات مالی سنتی که در حال حاضر ارائه می شود به ارگان هایی از قبیل بانک جهت واسطه گری بین معامله گران و نظام دادگاه جهت داوری بین شاکیان در یک معامله وابسته است. اجرای برنامه های مالی غیر متمرکز یا دیفای به شخص ثالث به عنوان واسطه یا داور نیاز ندارند. در کد های برنامه نویسی که در تولید سیستم های Defi، نقش دارند، نحوه حل اختلافات احتمالی بین معامله کنندگان پیش بینی و برنامه ریزی شده است. همچنین در کد نویسی ها، نحوه مدیریت و نظارت کاربران بر دارایی شان در نظر گرفته شده است.
• در برنامه های امور مالی غیر متمرکز امکان مصادره اموال ‌کسی وجود ندارد و شخص دیگری نمی تواند بر امور مالی شما نظارت داشته یا مانع انجام معاملات شما شود. از آنجا که همه‌ امور شفاف است امکان وقوع سرقت یا فساد بسیار کم می شود. از آنجا که در دیفای واسطه ای بین دو طرف معامله وجود ندارد، هزینه های تراکنش ها نیز کم می شود. دیفای در نظر دارد نقش بانک ها و ارگان های متمرکز را از امور مالی حذف کند ولی انجام این کار به سادگی امکان‌ ندارد.
• اطلاعات برنامه های امور مالی غیر متمرکز بر روی بلاک چین نگهداری می شود و میان همه افراد متصل به شبکه توزیع می شود. از مشخصه های تکنولوژی بلاک چین آن است که امکان تغییر استخرهای نقدینگی در دیفای چه هستند؟ داده ها، حذف داده ها یا از کار افتادن سیستم بسیار کم می شود.
• از مزایای دیگر این اکوسیستم، دستیابی راحت تمامی اشخاص عادی به سرویس های مالی است. واسطه ها نقش مهمی در سیستم مالی فعلی دارند و کسب سود آنها از این سیستم زیاد است. بنابراین افراد کم ‌بضاعت نمی توانند از این خدمات به‌ خوبی استفاده کنند. دیفای امکان استفاده از خدمات مالی با هزینه بسیار کم را برای این اشخاص فراهم می کند.

کاربرد های برنامه های امور مالی غیر متمرکز DeFi کدامند؟

در صورت پیشرفت دیفای اکثر امور مالی را می‌توان با این نوآوری هماهنگ کرد و اجرایی نمود. ولی در حال حاضر بیشتر فعالیت‌ های مالی در حوزه دیفای در سه قسمت عمده زیر خلاصه می گردند:

• پرداخت و دریافت وام: قواعد پرداخت وام در سیستم های غیر متمرکز یکی از پرکاربردی ترین قسمت های اکوسیستم DeFi می باشد. اعطای وام و دریافت آن به صورت غیر متمرکز دارای مزایای قابل توجهی می باشد. از جمله این مزایا امکان پرداخت سریع، گذاشتن ضمانت با ارزهای رمزنگاری و عدم نیاز به دادن چک‌ و سفته های ضمانتی می باشند.
  در سیستم ‌های مبتنی بر دیفای، افرادی که نقدینگی سیستم را تامین می کنند با سپردن دارایی های خود در استخرهای نقدینگی سود دریافت می کنند و متقاضیان وام این امکان را خواهند داشت که از این نقدینگی ها وام دریافت نمایند.
  به دلیل آنکه عملیات وام دهی و دریافت وام بر روی بلاک چین ارائه می شود، اطمینان و اعتماد دو طرف در حد بالایی حاصل شده و انجام عملیات از شفافیت برخوردار می باشد. بنابراین سیستم های وام‌ غیر متمرکز ریسک قرارداد را کم می کند. همچنین باعث می شود که انجام این عملیات ارزان تر و سریع‌تر شده و اشخاص بیشتری بتوانند از آن بهره مند شوند.
• خدمات بانکی: برنامه های مالی DeFi کاربردهای زیادی در انجام امور بانکی از جمله انتشار استیبل کوین‌ها، انتشار ارزهای رمزنگاری، امور رهن و وثیقه و بیمه نامه ها دارند.

در حال حاضر با پیشرفت تکنولوژی بلاک چین، تولید استیبل کوین ‌ها که در قیاس با ارزهای سنتی دارای ارزش ثابتی هست و در همان ‌حال از انواع ارزهای غیر متمرکز نیز می باشند رو به فزونی است. کوین‌ های پایدار نوعی از ارزهای رمزنگاری هستند که دارای پشتوانه ارزهای مانند دلار، یورو و ین می باشند. به طور مثال Tether دلار یا USDT ارزی است که از پشتوانه دلار برخوردار بوده و ارزش آن تقریبا همیشه برابر با یک دلار است.

• خدمات اعتباری: در سیستم های مرسوم فعلی به خاطر وجود واسطه های زیاد، پروسه ثبت رهن و وثیقه طولانی است و شامل هزینه زیادی می شود. اگر ارائه این خدمات از طریق قراردادهای هوشمند انجام گیرد، هزینه ‌هایی که لازم است جهت موارد حقوقی و پذیره نویسی مصرف گردد، خیلی کم می شود. در ضمن هرگاه‌ بیمه‌ نامه روی بلاک چین نیاز صادر گردد، به واسطه احتیاجی نبوده و امکان نقض بیمه نامه نیز کم می شود. بنابراین گذشته از آنکه کیفیت خدمات بالاتر می رود، هزینه بیمه نامه هم کمتر می گردد.
• صرافی‌های غیر متمرکز: با پیشرفت دیفای کارشناسان بر این باورند که صرافی های غیر متمرکز نیز در آینده شامل برنامه های Defi خواهند شد.

در صرافی های غیر متمرکزی که مبتنی بر بلاک چین هستند، معامله گران قادر خواهند بود که معاملات خرید و فروش دارایی های دیجیتال خود را به صورت نظیر به نظیر و بدون نیاز به واسطه از طریق کیف پول شخصی کاربران انجام دهند.

به دلیل آنکه یک نهاد متمرکز کنترلی بر روی پروسه های صرافی ندارد، کارمزد معاملات بسیار کم است. البته کارمزد شبکه هزینه خاص خود را خواهد داشت.

مالکیت ابزارهای مالی: از تکنولوژی بلاک چین جهت عرضه انواع ابزارهای مالی می توان استفاده کرد که به منظور صدور توکن های سهامی به کار گرفته می شوند. اشخاص و مشاغل می توانند از آنها به ازای سهام، اوراق بهادار و املاک، ارزهای رمزنگاری تولید کنند و مشخصه های دلخواه خود را برای آن تعیین نمایند. بازارهای مشتقه یا Derivatives Markets که می توان قراردادهای آتی و آپشن را در آنجا تعریف کرد نیز می توانند جزو زیرمجموعه های دیفای قرار بگیرند.

محل اجرای برنامه های Defi کجا هستند؟

برنامه های امور مالی غیر متمرکز حول محور قرارداد هوشمند اجرا می گردند. قراردادهای هوشمند در بلاک چین ها جای دارند و برنامه های Defi نیز در بلاک چین ها قابل اجرا هستند. در قراردادهای عادی، مواد قانونی رابطه دو طرف قرارداد را مشخص می نماید ولی در قراردادهای هوشمند، کدهای برنامه نویسی شرایط را تعیین می کنند.
یک قرارداد هوشمند پس از پیاده سازی در بلاک چین اجرا خواهد شد. اگر شرایطی که برای اجرای قرارداد مشخص می‌ شود روی بلاک چین ثبت‌ شود، مطابق با برنامه های کد شده اجرا می گردد و چیزی نمی تواند مانع اجرای آن گردد.
از یک سو استفاده از قراردادهای هوشمند آسان‌ است و با سرعت بیشتر انجام می شود، همچنین ریسک کمتری برای دو طرف قرارداد دارد. از سوی دیگر، مسائل حقوقی قراردادهای هوشمند به طور کامل برطرف نشده و مراجع قانونی اساس مالکیت یا انجام تعهدی بر مبنای قرارداد های هوشمند به طور رسمی قبول ندارند. مورد دیگر آنکه قرارداد های هوشمند را پس از اجرا نمی توان متوقف کرد و اگر باگ یا کد مخربی در آن وجود داشته باشد، ممکن است خطر آفرین گردد.
شبکه های بلاک چینی که میزبان برنامه های امور مالی غیر متمرکز هستند شامل اتریوم، تزوس، ایاس، الگورند، کاردانو، ترون، نئو و چندین بلاک چین دیگر هستند.
درحال‌حاضر شبکه Ethereum گسترده ‌ترین بلاک چینی است که میزبان بیش از هفتاد درصد از کل برنامه های امور مالی غیر متمرکز بوده و برنامه های Defi می‌توانند روی آن اجرا شوند.

ضرر ناپایدار دیفای چیست

اگر تا به حال با DeFi درگیر شده باشید ، مطمئناً این اصطلاح ضرر ناپایدار یا Impermanent Loss را شنیده اید. ضرر ناپایدار زمانی اتفاق می افتد که قیمت توکن های شما نسبت به زمانی که آن ها را در استخر واریز کرده اید تغییر کند. هرچه این تغییر بزرگتر باشد ، ضرر بیشتر است.

پروتکل های DeFi مانند Uniswap ، SushiSwap یا PancakeSwap شاهد انفجار حجم و نقدینگی بوده اند. این پروتکل های نقدینگی اساساً به هر کسی که سرمایه داشته باشد این امکان را می دهد که بازارساز شود و کارمزد معاملات را از آن خود کند. دموکراتیزه کردن ( غیرمتمرکز کردن) فرآیند بازارسازی بسیاری از فعالیت های اقتصادی بدون اصطکاک را در فضای ارز رمزنگاری شده فعال کرده است.

بنابراین ، اگر بخواهید نقدینگی این پلتفرم ها را تأمین کنید ، باید چه نکاتی توجه کنید؟ در این مقاله ، ما مفهوم ضرر ناپایدار (Impermanent Loss) را مورد بحث قرار می دهیم و نحوه محاسبه زیان ناپایدار را بررسی می کنیم. پس خواندن این مطلب را از دست ندهید.

فهرست عناوین مقاله

ضرر ناپایدار چیست؟

ضرر ناپایدار زمانی رخ می دهد که شما مقداری نقدینگی را به یک مجموعه نقدینگی ارائه می دهید و قیمت استخرهای نقدینگی در دیفای چه هستند؟ دارایی های سپرده گذاری شده شما در مقایسه با زمان سپرده گذاری تغییر می کند. هرچه این تغییر بزرگتر باشد ، بیشتر در معرض ضرر های ناپایدار قرار می گیرید. در این مورد ، ضرر به معنای ارزش دلار کمتر در زمان برداشت نسبت به زمان سپرده گذاری است.

استخر هایی که دارای دارایی های کمتری هستند، در محدوده قیمت نسبتاً کمی باقی می مانند و کمتر در معرض زیان دائمی قرار می گیرند. به عنوان مثال ، استیبل کوین ها (Stablecoins) یا نسخه های مختلف توکن های رپدشده (Wrapped Token) ، در محدوده قیمتی نسبتاً محدودی باقی می مانند. در این مورد ، ریسک پایین تری برای از دست دادن دائمی برای وجوه تامین کنندگان نقدینگی (LP) وجود دارد.

بنابراین چرا ارائه دهندگان نقدینگی همچنان در صورت مواجهه با زیان احتمالی این نقدینگی را تأمین می کنند؟ خب ، می توان گفت که همچنان می توان با هزینه های معاملاتی این ضرر ها را خنثی کرد. در حقیقت ، حتی استخر های Uniswap که کاملاً در معرض ضرر ناپایدار قرار دارند ، می توانند به لطف کارمزد های معاملاتی سودآور باشند.

Uniswap برای هر معامله ای مستقیماً به تامین کنندگان نقدینگی، ۰.۳ درصد سود ارائه می کند. اگر حجم معاملات زیادی در یک مجموعه معین اتفاق بیفتد، تأمین نقدینگی می تواند سودآور باشد و ضرر ها را جبران کند. حتی اگر این استخر ها به شدت در معرض زیان دائمی قرار گیرد. با این حال بستگی به پروتکل، مجموعه خاص، دارایی های واریز شده و حتی شرایط گسترده تر بازار دارد.

ضرر ناپایدار چگونه اتفاق می افتد؟

بیایید یک مثال را بررسی کنیم که چگونه استخرهای نقدینگی در دیفای چه هستند؟ ضرر ناگهانی برای تامین کننده نقدینگی اتفاق می افتد.

آلیس ۱ ETH و ۱۰۰ استیبل کوین DAI را در استخر نقدینگی سپرده گذاری می کند. در این بازار ساز خودکار خاص (AMM) ، جفت توکن سپرده شده باید دارای ارزش معادل باشد. این بدان معناست که قیمت ETH در زمان سپرده گذاری ۱۰۰ DAI است. این همچنین بدان معنی است که ارزش دلاری سپرده آلیس در زمان سپرده گذاری ۲۰۰ دلار است.

علاوه بر این ، در مجموع ۱۰ ETH و ۱۰۰۰ DAI در استخر وجود دارد که توسط LP های دیگر مانند Alice تأمین مالی می شود. بنابراین ، آلیس ۱۰ share از سهام را دارد و نقدینگی کل ۱۰،۰۰۰ است.

فرض کنید قیمت ETH به ۴۰۰ DAI افزایش می یابد. در حالی که این اتفاق می افتد ، معامله گران آربیتراژ DAI را به استخر اضافه کرده و ETH را از آن حذف می کنند تا زمانی که این نسبت قیمت فعلی را عادی کند. به یاد داشته باشید، AMM ها دفتر سفارش ندارند. آنچه قیمت دارایی های موجود در استخر را تعیین می کند، نسبت بین آن ها در استخر است . در حالی که نقدینگی در استخر ثابت است (۱۰۰۰۰) ، نسبت دارایی های موجود در آن تغییر می کند.

اگر ETH در حال حاضر برابر با ۴۰۰ DAI باشد ، نسبت بین مقدار ETH و میزان DAI در استخر تغییر کرده است. در حال حاضر به لطف کار معامله گران آربیتراژ، ۵ ETH و ۲۰۰۰ DAI در استخر وجود دارد.

در نهایت ، آلیس تصمیم می گیرد وجوه خود را برداشت کند. همانطور که می دانید، او دارای ۱۰ درصد سهم از استخر است. در نتیجه ، او می تواند ۰.۵ ETH و ۲۰۰ DAI و جمعا ۴۰۰ دلار آمریکا را برداشت کند. او از زمان واریز توکن های خود به ارزش ۲۰۰ دلار سود های خوبی به دست آورد. اما صبر کنید ، اگر او به سادگی ۱ ETH و ۱۰۰ DAI خود را در دست داشت ، چه اتفاقی می افتاد؟ ارزش دلاری ترکیبی این دارایی ها در حال حاضر ۵۰۰ دلار است.

ما می توانیم ببینیم که آلیس بهتر بود هودل (Hodl) انجام دهد تا اینکه به مخزن نقدینگی واریز کند. این همان چیزی است که ما آن را زیان ناپایدار می نامیم. در این مورد ، ضرر آلیس چندان قابل توجه نبود؛ زیرا سپرده اولیه مبلغ نسبتاً کمی بود. با این حال ، به خاطر داشته باشید که ضرر ناپایدار می تواند منجر به ضرر های بزرگ (از جمله از دست دادن بخش قابل توجهی از سپرده اولیه) شود.

با این اوصاف ، در مثال بالا، آلیس به طور کامل هزینه معاملاتی را که برای تأمین نقدینگی به دست می آورد نادیده می گیرد. در بسیاری از موارد ، سود های به دست آمده ضرر ها را خنثی می کند و با این وجود تأمین نقدینگی سودآور است. ولی با این همه ، قبل از ارائه نقدینگی به پروتکل DeFi ، درک ضرر ناپایدار دیفای بسیار مهم است.

نحوه برآورد ضرر ناپایدار

بنابراین زیان ناپایدار رخ می دهد که قیمت دارایی های موجود در استخر تغییر کند. اما این ضرر دقیقاً چقدر است؟ ما می توانیم این را روی یک نمودار ترسیم کنیم. توجه داشته باشید که این نمودار هزینه های دریافت شده برای تامین نقدینگی را در نظر نمی گیرد.

در اینجا خلاصه ای از آنچه نمودار در مورد ضرر و هودل به ما می گوید ، آمده است:

• تغییر ۱/۲۵ برابری قیمت = ۰/۶ درصد ضرر
• تغییر ۱/۵ برابری قیمت = ۲ درصد ضرر
• تغییر ۱/۷۵ برابری قیمت = ۳/۸ درصد ضرر
• تغییر ۲ برابری قیمت = ۵/۷ درصد ضرر
• تغییر ۳ برابری قیمت = ۱۳/۴ درصد ضرر
• تغییر ۴ برابری قیمت = ۲۰ درصد ضرر
• تغییر ۵ برابری قیمت = ۲۵/۵ درصد ضرر

*نکته مهمی که وجود دارد این است که شما نیز باید درک کنید که ضرر ناپایدار بدون توجه به جهت قیمت تغییر می کند و تنها چیزی که زیان ناپایدار به آن اهمیت می دهد نسبت قیمت در مقایسه با زمان سپرده گذاری است.

ریسک های موجود در تامین نقدینگی در AMM

در حقیقت، ضرر ناپایدار مسئله بزرگ و عجیبی نیست. به این دلیل ضرر ناپایدار نامیده می شود چون زیان ها تنها زمانی محقق می شوند که شما کوین های خود را از استخر نقدینگی خارج کنید. اما در آن نقطه، ضرر ها بسیار ناپایدار می شوند. سود هایی که به دست می آورید ممکن است بتواند این ضررها را جبران کند.

هنگام واریز وجوه خود به بازارساز های خودکار ، خیلی حواستان را جمع کنید. همانطور که گفته شد، برخی از استخر های نقدینگی بسیار بیشتر از سایرین در معرض زیان ناپایدار قرار دارند. به عنوان یک قاعده ساده، هرچه دارایی های ناپایدار بیشتر باشد ، احتمال اینکه در معرض ضرر ناپایدار قرار بگیرید بیشتر است. همچنین بهتر است مقدار کمی را برای شروع واریز کنید. به این ترتیب ، می توانید پیش از معامله مبلغ قابل توجهی استخرهای نقدینگی در دیفای چه هستند؟ پول ، بازدهی تقریبی خود را دریافت کنید.

نکته آخر این است که به دنبال AMM های آزمایش شده و بیشتری باشید. DeFi این امکان را برای همه فراهم می کند که بازارساز موجود را فورک کرده و تغییرات کوچکی به آن اضافه کنند. با این حال، ممکن است این کار شما را در معرض اشکالات خاصی قرار دهد. حتی امکان دارد به طور بالقوه وجوه شما برای همیشه در AMM گیر کند. اگر یک استخر نقدینگی به شما پیشنهاد بازدهی غیرمعمول و بالایی را بدهد ، احتمالاً یک جای کار می لنگد و معامله ای وجود دارد که ریسک های مربوط به آن نیز بیشتر است.

سخن نهایی

ضرر غیر دائمی یا ناپایدار یکی از مفاهیم اساسی است که هرکسی که می خواهد نقدینگی به بازارساز ها ارائه دهد باید آن را درک کند. به طور خلاصه ، اگر قیمت دارایی های سپرده گذاری شده از زمان سپرده گذاری تغییر کند ، LP ممکن است در معرض زیان ناپایدار قرار گیرد.